Wszyscy wiedzą, jak wygląda Jezus. To najczęściej uwieczniana postać w całej zachodniej sztuce. Obrazowana jako mężczyzna o jasnej skórze, mający długie włosy i brodę, długą szatę z rękawami (często białą) i płaszcz (zazwyczaj niebieski). Jednak jak naprawdę wyglądał jako człowiek żyjący w Judei w I wieku?
Warto podkreślić, że obrazy przedstawiające Jezusa na przestrzeni czasu dają nam wskazówki na temat tego, jak Jezus był wyobrażany w różnych środowiskach, ale nie mówią absolutnie nic o tym, jak naprawdę wyglądał. Nasze wyobrażenie Jezusa powstało w dużej mierze w epoce bizantyjskiej. Bizantyjskie wizerunki Jezusa oparto na wizerunku grecko-rzymskiego bóstwa. Ten ogromny posąg znajdował się w świątyni Zeusa w Olimpii w Grecji i przedstawiał długowłosego i brodatego Zeusa na tronie.
Tymczasem jak uważa Joan Taylor, która pracuje jako profesor w King’s College London, ten wizerunek Jezusa jest zupełnie fałszywy. Według niej Jezus miałby krótsze włosy i ciemniejszą skórę. Ponadto, jego ubrania byłyby proste i ciemne, w przeciwieństwie do kolorowych strojów, w których często jest przedstawiany na obrazach.
Jak piszę Joan w swoim tekście dla American Schools of Oriental Research
Jezus nosił normalne ubranie, w przeciwieństwie do Jana Chrzciciela; Ubranie Jana było na tyle niezwykłe i podobne do Eliasza, by wspomnieć o nim w ewangelii (Marka 1:6: „A Jan nosił wielbłądziej sierść i skórzany pas wokół bioder”). Ważne informacje na temat ubioru i wyglądu uzyskuje się dzięki badaniom portretów egipskich mumii od I wieku p.n.e. do III wieku n.e. Portrety te przedstawiają styl ubioru i włosów, który prawdopodobnie był powszechny we wschodniej części Morza Śródziemnego, w tym w regionie Judei. Wynika to również jasno z odkryć archeologicznych Masady i Jaskiń Pustyni Judejskiej. Ubiór bogatych ludzi wyróżniał się przede wszystkim kosztownymi farbami i delikatnością materiału, ale rzeczywiste fasony były dość podobne.
Większość mężczyzn nosiła prostą, krótką tunikę (chitōn), zakończoną wokół kolan, tak jak Jezus jest przedstawiony w sztuce katakumb. Na tunikę mężczyzna nosił himation lub płaszcz, duży kawałek kolorowego wełnianego materiału. Jezus nie ubrał się na biało. Kolor ten był charakterystyczny, wymagał wybielania, a w Judei był kojarzony z esseńczykami. Różnica między zwykłym ubraniem Jezusa a jasnym, białym ubraniem została opisana w szczególności podczas sceny Przemienienia.
A co Joan piszę o wyglądzie Jezusa?
Jeśli mamy wyobrazić sobie Jezusa, jako Żyda swoich czasów, to dobrą wskazówką są pradawne mumię. Wydaje mi się, że najbardziej pasuje do tego przedstawienie Mojżesza na ścianach synagogi Dura-Europos, ponieważ pokazuje, jak wyobrażano sobie żydowskiego mędrca w świecie grecko-rzymskim.